تغییرپذیری ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال و نقش آن در نوسانات دمای ماه ژانویه ی ایران
نویسندگان
چکیده
هرگونه تغییر در عناصر اقلیمی را میتوان در تغییر الگوهای فشار جست و جو کرد. در این پژوهش با نگرش گردشی به محیطی، اثر تغییرات الگوهای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال بر دمای ماه ژانویه ی مطالعه شده است. به این منظور، داده های ماه ژانویه ی ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال و دمای سطح زمین در یک دوره آماری 50 ساله (1961-2010) از مرکز پیش بینی های محیطی گرفته شد. در گام بعد همبستگی مقادیر استاندار شدهی داده های مذکور نشان داد که بیش ترین ارتباط بین دمای سطح زمین و ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال در منطقهی جنوب غرب کشور با ضریب 82/0 و کم ترین با 59/0 در شمال غرب کشور قرار دارد. سپس به منظور کاهش حجم دادهها و استخراج الگوهای اصلی با ایجاد ماتریسی به ابعاد 24(تعداد نقاط در گستره ایران) در 50 ( تعداد سال ها)، تحلیل مؤلفه های اصلی با آرایه s روی ماتریس مقادیر استاندارد شدهی ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال اعمال، و 4 مؤلفه حاصل گردید و به روش وریمکس (varimax) چرخانده شد. در هر یک از 4 الگوی یاد شده انطباق بسیار خوبی بین ناهنجاری ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال با ناهنجاری دما ملاحظه گردید. به گونهای که کاهش ارتفاع ژئوپتانسیل منجر به کاهش دما و پدیدآیی ژانویه یهای سردتر شده است؛ به عبارتی دیگر، شکلگیری پشته ی ضعیف و افزایش ارتفاع ژئوپتانسیل و عدم ریزش هوای سرد عرضهای بالا، ژانویه یهای گرم تری را به وجود آورده است. از نتایج جالب توجه میتوان به این نکته اشاره کرد که وجود جریانات مداری در تراز 500 هکتوپاسکال در الگوی دوم، نوعی ناهنجاری منفی برای جنوب شرق ایران به حساب میآید که منجر به بروز ژانویه یهای سردتر در این منطقه شده است.
منابع مشابه
تغییرپذیری ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال و نقش آن در نوسانات دمای ماه ژانویهی ایران
Introduction Iran country because of great spreading with a view to geographical longitude and latitude‚ existence the contortion of unevenness configuration and locating in exposed of air masses attacking has special circumstances in terms of temporal. The overall structure influenced by latitude‚ altitude and air masses. So that with changing each of these factors the temperatu...
متن کاملپیشیابی دمای شمال غرب ایران و ارتباط آن با ارتفاع ژئوپتانسیل
بررسی دما در مکان و زمان معیّن نشان میدهد که این متغیّر بهشدّت در تأثیر الگوهای گردش جوّی است. بنابراین هدف از این نوشتار، بررسی دما و ارتباط آن با ارتفاع ژئوپتانسیل است. در این پژوهش از دو پایگاه داده استفاده شده است. پایگاه نخست، پایگاه دادههای رویداد محیطی (سطحی) است که در این راستا از دادههای سطحی دمای منتخب ایستگاههای شمال غرب ایران استفاده شده است. بیشینه و کمینۀ این ایستگاهها در بازۀ...
متن کاملمکان یابی پیچانه های تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال موثر بر اقلیم ایران در نیمه گرم سال
پیچانه ها، ناهنجاری هایی هستند که در ترازهای مختلف ارتفاع ژئوپتانسیل شکل می گیرند. با این حال شدت و فراوانی آنها در تراز 500 هکتوپاسکال بیش از لایه های دیگر جو است. با توجه به نقش موثری که پیچانه های منفی(مثبت) از طریق ایجاد تاوایی مثبت(تاوایی منفی) بر آب و هوای سطح زمین دارند، بررسی آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. در این پژوهش شدت و فراوانی پیچانه های جوی موثر بر اقلیم ایران در دوره گرم سال(...
متن کاملبررسی سیستم های سینوپتیک جو در زمان رخداد برف سنگین در استان های شمالی ایران مطالعه موردی:بارش 31 ژانویه تا 3 فوریه 2014 ......
به منظور بررسی بارشهای فوق سنگین برف در بازه زمانی 1ژانویه تا 3 فوریه در شمال کشور از گزارش سازمان هواشناسی مبنی بر ارتفاع برف در روزهای مورد نظر استفاده شد. به گفته سازمان در ۴ روز برفی معادل ۱.۵ تا ۲ متر و در برخی نواحی به بیش از ۳ متر نازل شده است. در ادامه برای تحلیل الگوهای گردشی بوجود آورنده بارندگی مذکور از دادههای دمایهوا، ارتفاع ژئوپتانسیل، فشار تراز دریا، مولفه های مداری و نصفالنه...
متن کاملمحل شکل گیری و توزیع فضایی- زمانی کم ارتفاع های بریده موثر بر ایران
کم ارتفاع های بریده به عنوان یک کم ارتفاع بسته درورد سپهرمیانی و بالایی تعریف میشوند که به طور کامل از جریان اصلی بادهای غربی جدا شده اند. کم ارتفاع بریده یکی از پدیده های اثرگذار بر اقلیم ایران میباشد .هدف از این مقاله بررسی میزان این اثرگذاری در مناطق مختلف ایران در زمان های متفاوت میباشد .ویژگی های کم ارتفاع های بریده در ایران، برای دوره 2015-1976 مطالعه گردید. برای شنا...
متن کاملبررسی ناهنجاری های همدید موثر بر رخداد بارش برف در استان فارس (مطالعه موردی: ژانویه 2014)
پوشش برف یک فراسنج مهم آب و هوایی است و تنوع آن به طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع بستگی دارد. رخداد بارش برف یک پدیده نسبتاً غیر معمول در مناطق جنوبی ایران بهشمار میآید؛ بدین جهت هدف این نوشتار بررسی همدید این رویداد است. در این راستا به منظور شناسایی الگوهای همدید موثر رخداد بارش برف، نخست دادههای روزانه بارش برف ماه ژانویه سال 2014 ایستگاههای همدید استان فارس دریافت شد. سپس نقشههای مربوط به...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
مطالعات جغرافیای مناطق خشکجلد ۵، شماره ۲۰، صفحات ۳۴-۴۵
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023